Het opvoeden van hoogbegaafde kinderen brengt unieke uitdagingen met zich mee die verschillen van de typische opvoedingssituaties. Waar je het meeste over hoort zijn de cognitieve uitdagingen. Ouders van hoogbegaafde kinderen krijgen echter ook te maken met de intensiteit van hun kind. Met name thuis … want op school loopt het vaak alsnog vlotjes. De socio-emotionele noden worden daardoor nog vaak wat over het hoofd gezien. 

Over welke socio-emotionele noden hebben we het? 

Perfectionisme en faalangst

Veel hoogbegaafde kinderen ontwikkelen sterke perfectionistische neigingen omdat ze gewend zijn dat alles hen gemakkelijk afgaat. Wanneer ze voor het eerst echte uitdagingen tegenkomen, kunnen ze overweldigd raken door faalangst en vermijdingsgedrag vertonen. Moeten we dat steeds faalangst noemen en hoe kunnen we ze leren omgaan met uitdagingen aangaan? 

• Het begint bij het herkennen en erkennen van de intensiteit: zien dat er intense emoties naar boven komen. 
• Even steunen dus, samen opluchten. 
• Als er weer denkruimte is, dan kunnen we vooruit: hoe pakken we het aan? 
• Vraag hoe je kan helpen, reik niet meteen oplossingen aan. 

Wil je hier meer over leren, neem dan deel aan de online oudersessie over Faalangst en Perfectionisme op 17 september 2025

Vriendjes en het anders-zijn

Deze kinderen voelen zich vaak anders dan hun leeftijdsgenoten en hebben moeite met het vinden van gelijkgestemde vrienden. Hun interesses en denkwijze kunnen zo afwijken dat ze zich eenzaam voelen, zelfs in groep. Ga in ieder geval op zoek naar voldoende activiteiten waarbij je kind ontwikkelingsgelijken kan ontmoeten. Dat kan een hele variatie aan activiteiten zijn. Moedig aan om te gaan proeven. 

Uit onderzoek weten we dat hoogbegaafde kinderen tot ongeveer 9 jaar het hoogbegaafd zijn als vrij positief ervaren. Daarna worden ze erg zelfbewust en dat is spannend. Wees alert hiervoor. Lees je in en volg indien nodig een oudercursus of sluit je aan bij een oudergroep zoals Peers4Parents.

Onderpresteren 

Paradoxaal genoeg presteren veel hoogbegaafde kinderen onder hun niveau, omdat ze nooit hebben geleerd hoe ze moeten studeren of omdat ze zich vervelen op school. Dit kan leiden tot frustratie bij zowel kind als ouders. Onderpresteren is ook een motivationeel probleem, daarnaast zet het veel druk op de zelfinschatting. Je kan het beter niet negeren. Veel ouders melden ons dat ze zich niet gehoord voelen in hun bezorgdheden rond het niet studeren van hun tiener. Zet tijdig in op gespecialiseerde studiecoaching, opdat je kind alle kansen krijgt in de talentontwikkeling. 

Intensiteit en overprikkeling

Hoogbegaafde kinderen ervaren emoties, sensaties en ervaringen vaak veel intenser dan anderen. Ze kunnen snel overstimuleerd raken door drukte, geluiden of emotionele situaties, wat uitdagend is voor ouders om mee om te gaan. We hebben het niet over hoogsensitief of hooggevoeligheid, maar wel over INTENSITEIT. Van die elektriciteit die je hele zijn laat trillen. Wie het meemaakt, begrijpt me. 

Intense kinderen kunnen heftige uitspraken doen, hun last is groot en dat maakt de veruiterlijking van hun emoties des te groter. Je kan je dus te pletter schrikken van de uitspraken van je hoogbegaafde kind. Hoe ga je daarmee om? 
Veel ouders van hoogbegaafde kinderen melden dat hun omgeving er wat licht overgaat als ze benoemen dat de intensiteit heel heftig is. Ze blijven alleen met hun intense kind. Daarom kozen wij 2 jaar geleden om de oudergroepen van Jim Webb naar België te halen. We organiseren nu 2 groepen per jaar voor ouders van hoogbegaafde kinderen die willen nadenken en verbinden over de socio-emotionele noden. 

Binnenkort start een ONLINE groep op, neem hier een kijkje

Het succesvol opvoeden van een hoogbegaafd kind vraagt om flexibiliteit, geduld en vaak professionele ondersteuning van pedagogen die ervaring hebben met hoogbegaafdheid.

Tania Gevaert stuurt samen met Lies Thomas Samen Slimmer Groeien aan. Zij is tevens co-stichter van het Steunpunt Onderpresteren vzw. Tania is psychotherapeut en ECHA specialist in Gifted Education. Ze studeerde reeds meer dan 15 jaar aan internationaal gerenommeerde instellingen (AIHP, Korzybski International, KULeuven, Radboud Universiteit, …). Ze is spreker op internationale congressen waar ze haar praktijkonderzoek deelt. 

In het dagelijks werk begeleidt ze ouders, jongeren en volwassenen die hulp zoeken bij het hoogbegaafd zijn. Tania is co-auteur van het boek “Slim onderpresteren aanpakken”, “Wardje Wijsneus” en “Feiten & Fabels” en auteur van de boeken “De slimme onderpresteerder” en “Hoogbegaafd opvoeden.”