Symposium Novilo 18 tot 20 april 2017

Mijn leerervaringen vanuit het symposium Novilo in Driebergen, een date met Maureen Neihart, James Webb en Claire Hughes

Een zeer leerrijke ervaring én een uniek concept, dit symposium georganiseerd door onze collega’s van Novilo (Taking on Talents). Workshops met belangrijke wetenschappelijke onderzoekers, laagdrempelig en zeer toegankelijk. Steeds ruimte voor eigen casussen en vragen. De laatste dag een congresvorm zoals gebruikelijk en als afsluiter een diner.

Dr. Maureen Neihart: Social and emotional development of gifted children: what do we know?

Een masterclas rond de essentie van wat de context van hoogbegaafde kinderen moet weten en welke problemen zij op hun weg tegenkomen. Onderwerpen zoals vriendschap, twee keer speciaal, depressie en psychosociale aspecten van talentenontwikkeling komen aan bod. Recente onderzoeksresultaten worden aangebracht en besproken met de groep.

Een heel fijne ervaring deze masterclass, uniek in mijn carrière is alvast dat we met dergelijke grote onderzoekers 3u (!) in kleine groep mogen samenwerken. Dr. Neihart brengt in het eerste deel heel wat topics aan die inspireren, ze laat het ook toe dat we vanuit de groep vragen stellen en bedenkingen meegeven.We worden op het hart gedrukt dat een krachtig theoretisch kader best wel belangrijk is. Ik voel me gesterkt in het principe dat ik alvast steeds hanteer: de rol van psycho-educatie in een begeleiding. Daarin geef ik de ouders, de hoogbegaafde (maar ook de school als ik op overleg ga) heel wat duiding vanuit het wetenschappelijke. Wat je begrijpt , je inzichten, het zorgt ervoor dat je je gedrag beter kan plaatsen en je dus een bewustere keuze kunt maken of je al dan niet gaat bijsturen.

Het fijne aan dergelijke symposia is steeds dat je toch weer geïnspireerd wordt door nieuwe theorieën en onderzoek dat waardevol kan zijn voor je werk. Ook hier weer, een krachtig kader “ontdekt” om straks met onze jongvolwassenen en volwassenen mee te gaan werken. Binnenkort meer hierover, geef me even de tijd om het allemaal te verwerken voor je.

Natuurlijk is het niet allemaal nieuw, vaak word ik ook verrast door een heropfrissing. Maureen Neihart is een goede lesgever: ze legt goed uit, ze reikt net voldoende aan. Zo wijst ze me terug op een oude bekende: de goodness of fit. Deze week nog had ik meerdere ouders op gesprek die het moeilijk vinden om hun kind te begrijpen. Of het lijkt zo sterk op henzelf of ze krijgen er helemaal geen hoogte van. Dat maakt het opvoeden extra uitdagend. Het kan je nog harder doen twijfelen:

Doe ik het wel goed?

Je wil je kind steeds uitdagen, graag nieuwe dingen bijbrengen met als doel groei te bevorderen. Toch zal jij ook al gemerkt hebben dat je hoogbegaafe kind vaak erg onrustig is en zich zeer faalangstig kan gedragen. Dit zijn een aantal factoren waar kinderen met ontwikkelingsvoorsprong tegenaan lopen:

* Asynchrone ontwikkeling

* Moeilijkheid om peers te vinden

* Tekort aan uitdaging ervaren

* Persoonlijke karaktertrekjes

Uit de groep kwam naar voren hoe moeilijk het in de praktijk blijkt te zijn om deze kinderen steeds weer met de juiste uitdaging te prikkelen. Het is zoeken naar het juiste evenwicht tussen wat kan het kind, wat vindt het leuk en welk tempo heeft dit kind nu vandoen?

Een kind met ontwikkelingsvoorsprong in de zone van naaste ontwikkeling brengen (Vygotsky, weet je nog) daar hoort de juiste steun bij om te kunnen groeien en dit kind dus ook te ondersteunen bij het aanbrengen en oefenen van nieuwe zaken. Het is een evenwichtig balanceren tussen steun en waar het kind klaar voor is. Het juiste tempo, de correcte manier van aanbrengen en de mate van uitdaging zijn daarbij dé aandachtspunten. Wij helpen je hier graag bij, want een kind met ontwikkelingsvoorsprong heeft behoefte aan deze groei net als het behoefte heeft aan eten en drinken. Kinderen met ontwikkelingsvoorsprong die niet voldoende worden uitgedaagd gaan onderpresteren, gaan zich ongelukkig voelen en kunnen op termijn hun intellectuele capaciteiten gaan inzetten om te gaan piekeren en niet om bij te leren.

Op de vraag of het systeem überhaupt voldoende afgestemd is op hoogbegaafde leerlingen, krijgen we te horen dat dit NIET zo is maar ook dat we NIET moeten wachten tot dit ooit wel zo zou zijn. De leerling vandaag KAN daar niet op wachten, die moet NU geholpen worden. Dus Maureen Neihart drukt ons op het hart om te blijven inzetten op brede ontwikkeling, dus naast de school ook te zorgen voor een evenwichtige stimulering in de vrije tijd.

In het 2e deel van de ochtend werken we casussen uit: heel boeiend en inspirerend. Je zal het ongetwijfeld merken aan mijn aanpak in de komende weken.

Kortom: een heel leerrijke ochtend!

Dr. Claire Hughes: Differentiating twice for twice exceptional learners

Het reguliere programma faalt vaak op 2 vlakken voor 2E kinderen:

1. Het is vaak niet complex, gestructureerd noch creatief genoeg;

2. Het vraagt vaak om vaardigheden op vlak van organisatie en lees-/rekenvlak dat het 2E kind niet voldoende beheerst.

Claire Hughes stelt niet teleur, ze belooft een sessie vol tools en dat krijgen we ook. Een schatkist vol!

Bij 2E kinderen gaat het om kinderen die naast hun hoogbegaafdheid ook een leer- en/of ontwikkelingsprobleem hebben. In een aantal gevallen wordt de hoogbegaafdheid eerst ontdekt, wat vaak tot gevolg heeft dat men niet begrijpt dat het kind een trager werktempo vertoont. Men gaat ook wel eens de hoogbegaafdheid in vraag stellen doordat er een automatiseringsprobleem blijkt te zijn bij het kind.

Bij andere kinderen wordt het leerprobleem eerst gemerkt, waardoor men vaak ook niet verder gaat kijken naar de hoogbegaafde behoeften.

In ieder geval is het belangrijk om de interactie tussen beiden in te schatten: wat doet de begaafdheid met de belemmering en omgekeerd. Hoe beïnvloeden ze mekaar en het kind?

Met de woorden van Kermit:

It’s not easy being green!

Deze kinderen vallen vaak tussen 2 stoelen, men laat ze niet toe (of moeizaam) in de kangoeroewerking want het kind presteert niet vlot genoeg. Ook worden deze kinderen wel eens overbevraagd, verkeerd ingeschat. Het is erg belangrijk om op beide kanten van het kind in te spelen. Wij zijn als een van de weinigen gespecialiseerd in het begeleiden van kinderen die twee keer speciaal zijn.

We krijgen op het hart gedrukt dat het belangrijk is om de omgeving van het kind aan te passen aan de behoeften van dit kind. We zoeken samen naar handvatten om dit kind nog beter te begeleiden. Ik neem dit zeker mee in mijn studie voor het nieuwe boek, want daarin toon ik jou hoe ik het als ouder heb aangepakt met mijn 2E kind.

Een belangrijke tip die jij ondertussen kunt oefenen: herkaderen

Laat je kind niet samenvallen met zijn of haar leer- en/of ontwikkelingsprobleem. Je hoogbegaafde kind heeft vele capaciteiten waaronder die tot groeien. Ik zie dagelijks kinderen die heel wat groei vertonen ondanks hun belemmeringen, een stoornis wordt daardoor op termijn soms “maar” een probleem. Blijf er dus in geloven.

Wij leren 2E kinderen alvast dat ze met hard werk vooruitgang kunnen boeken maar dat zij ook recht hebben op de juiste hulp en ondersteuning. Ga dus niet te snel Sticordi maatregelen afbouwen , deze kinderen presteren beter DANKZIJ deze mogelijkheden.

Een andecdote van Claire:

We gaan iedereen gelijk behandelen, want zo hoort het! Ik heb pleisters mee voor iedereen die er eentje nodig zou kunnen hebben.

A: ik heb mijn vinger gesneden aan een blad papier.

Claire: Goed, ik heb hier een pleister voor je. Doe die er maar op.

B: Ik heb mijn been gebroken.

Claire: Goed, ik heb hier een pleister voor je. Doe die er maar op.

C: ik ben door een haai gebeten, ik bloed hevig.

Claire: jeetje, ik heb hier een pleister voor je. Doe die er maar op. We hebben namelijk afgesproken dat we voor iedereen gelijk zullen doen…

Eentje om over na te denken, of gaan we alsnog voor gelijkwaardige onderwijskansen?

Morgen nog een congresdag, dus volgende week deel II van dit zeer leerrijke programma.