Van in de opvoeding leren we dat het goed is om controle te hebben, over je gedrag in de eerste plaats. Gepast reageren, heet dat dan.
De emotie boos geeft je een ongemakkelijk gevoel, het is zo heftig dat je de indruk krijgt dat je snel controle zal verliezen. En als er nu 1 iets is dat we in onze opvoeding meekrijgen is dat we best zo lang mogelijk en zoveel mogelijk controle moeten bewaren over situaties. Daardoor hebben we geleerd dat het gevoel boos snel aan banden moet worden gelegd. Gevoelens laten zich echter niet intomen, alvast niet zomaar noch zonder gevolgen. Boosheid die elke keer weer wordt ingetoomd zoekt een ander weg.
Eigenlijk is het ook niet de emotie boos die we moeten intomen, WEL de manier waarop we ermee omgaan: het gedrag dat voortkomt uit de boosheid mag (en moet soms) anders.
Wat betekent boos voor jou?
Via de media, opvoedingsboeken en allerlei feedback (al dan niet gevraagde commentaren) krijg je het beeld binnen dat jij als ouder steeds controle moet hebben over je kind en zijn gedrag. Toch merk jij elke dag weer dat je kind een eigen persoontje is, dat jij mag bijsturen maar dat ook jouw leven is gaan vormgeven. Als ouder doe je er alles aan om het je kind zo gemakkelijk mogelijk te maken. Graag streef je naar een gelukkig kind. Conflicten tonen daarbij aan dat er iets niet naar wens verloopt. En dat kan dus confronterend zijn voor jou.
Een boos kind geeft jou misschien het gevoel dat je geen vat meer hebt op je kind. Zeker als je kind zijn boosheid in alle hevigheid laat horen en voelen. Het kan je dus wel een beetje bang maken, dit gevoel van controleverlies.
Mogelijk maakt het je ook ongerust: het gaat niet goed met mijn kind?! Gedrag is een taal die je als ouder moet leren spreken, maar zoals jij ook al hebt gemerkt kwam de handleiding niet mee met de geboorte van je kind. Die was toen nog in de maak š
Een groot aantal ouders ervaart boosheid ook als confronterend. Ze voelen de emotie boos zo overspringen naar zichzelf en bedenken ineens dat zij de controle niet mogen verliezen, niet mee mogen gaan schelden. Als ouder moet je immers ten allen tijde controle bewaren Ʃn je niet laten meeslepen, het goede voorbeeld geven, toch??
Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want emoties dienen net om in verbinding te gaan met elkaar. Het is dus perfect normaal dat de boosheid bij je kind ook bij jou emoties activeert. Mede daardoor is het dus een hele opdracht op als ouder rustig te blijven bij een boze bui van je kind.
Slimme tip: sta eens stil bij hoe jij met boosheid omgaat
Vind je boos een lastige emotie? En zo ja, waarom?
Een emotie houdt niet lang aan… en toch, gevoelig & gifted kinderen kunnen best een hele tijd in een emotionele bui blijven hangen
Dat maakt het voor de ouder van deze kinderen extra lastig. Je mag dus jezelf nu een schouderklopje geven: het is extra uitdagend opvoeden met jouw kind.
Korte, snelle maar hevige buien zijn hanteerbaar. Je kan je als ouder in toom houden, het is zo weer over. Maar steeds weer terugkerende boze buien en kinderen die hun boosheid wel uren lijken vol te houden. Dat is knap lastig om mee om te gaan. Hoe houd jij het rustig?
Slimme tip: ademen (oefening vorige week) en hou het hoofd koel
Vorige week kreeg je een oefening om rustig te worden en weer helemaal tot jezelf terug te komen. Deze “in-de-knoop-uit-de-knoop” kan je ook bij boosheid toepassen.
Hou gelijk ook je gedachten in toom, hoe langer en heftiger jij de boosheid ervaart des te gemakkelijker slaan je gedachten op hol: dit houdt nooit meer op!
Wat als het gevaarlijk wordt?
In een aantal gezinnen slaat de boosheid om in agressie. Het gevoelig & gifted kind geraakt de grenzen kwijt en gedraagt zich dreigend tegenover anderen. Het gebeurt ook dat het tot slaande ruzie komt. Dergelijke conflicten maken veel kapot tussen mensen, de relaties gaan eronder lijden. Het is voor ouders daarbij een erg moeilijk onderwerp om mee naar buiten te komen. Ze voelen zich gefaald, beschaamd ook maar tegelijk ook zo verantwoordelijk voor hun kind dat zich duidelijk ongelukkig voelt.
Snel hulp inroepen is steeds een goede zet, maar ik weet dat deze drempel erg hoog is. En toch kan er heel wat gedaan worden aan deze vorm van boosheid. Samen met het gezin gaan we aan de slag. Het kind leert zijn emoties tijdig te herkennen, de ouders leren (opnieuw) begrenzen. Het klinkt clichƩ, maar het wordt beter. Doordat er op een andere manier wordt gecommuniceerd zijn er niet onmiddellijk minder conflicten, maar deze zijn wel minder hevig en alvast een pak minder bedreigend.
Dit hoef je als ouder niet alleen te doen, binnen het kader van een veilige omgeving waarin jij je diepste bezorgdheden kan uiten gaan we aan de slag. Samen zoeken we naar meer afstemming op de hulpvraag van je kind dat het via zijn gedrag uit.
Conflicten als leerkans
Gelukkig komen deze zware vormen niet zo vaak voor. Wat wel vaak voor frustratie zorgt bij het opvoeden zijn allerlei conflicten, omdat deze als obstakels worden gezien. Een muur waar je tegenaan loopt. Mag ik je dan hier even meegeven dat conflicten leerkansen zijn…
Een conflict bevat een schat aan informatie over je functioneren, je omgang met anderen, … Het is een vorm van feedback. Je leert over je kennen en kunnen. Ze brengen echter ook wat in beweging in je emoties, van angst over teleurstelling tot kwaadheid. De emoties die gepaard gaan met een conflict zijn normaal, meer nog: ze horen erbij!
Slimme tip: herkennen, erkennen en vragen stellen
In de eerste plaats is het zaak om de emotie bij je kind te herkennen. Reflecteer eens: hoe zie jij dat je kind zich boos maakt?
Vaak worden mensen pas echt boos wanneer ze de indruk krijgen dat er niet naar hen wordt geluisterd. Dus is het van vitaal belang dat je je kind erkenning biedt. Benoem wat je ziet, wat je waarneemt.
Dat doe je zo:
-
Ik merk …
-
Ik zie…
-
Ik hoor je…
Vragen stellen zet onze Butler in actie. Hij krijgt iets te doen en zal op zoek gaan naar antwoorden.
Vraag echter niet “waarom?” Maar wel:
-
Wat gebeurde net?
-
Hoe kwam het tot …
-
Kan ik iets voor je doen?
Zo, ik hoop je hiermee wat tools te hebben gegeven om met boosheid (constructiever) om te gaan. Laat me gerust weten of dit nuttig was en zeker ook wanneer je tips wil delen.
Hartelijke groeten Tania